2004 Kongres III
2004 III Kongres
W dniach 17-18 czerwca 2004 r. w Międzynarodowym Centrum Kultury przy krakowskim Rynku Głównym odbył się III Międzynarodowy Kongres Kontroli i Audytu Wewnętrznego. Honorowy patronat objęły tym razem trzy osoby: Ryszard Kaczorowski – ostatni Prezydent RP na Uchodźctwie, prof. Hanna Gronkiewicz –Waltz – Wiceprezes EBOR oraz Jan Krzysztof Bielecki – Prezes Banku PePaO S.A.
Myślą przewodnią tegorocznego Kongresu była: Kontrola i audyt wewnętrzny w procesach zapobiegania i wykrywania oszustw w Polsce po wejściu do Unii Europejskie, dlatego Polski Instytut Kontroli Wewnętrznej zaprosił do współpracy przy realizacji imprezy ACFE – Polska, Akademię Polonijną w Częstochowie, Stowarzyszenie ds. Audytu i Kontroli Systemów Informatycznych – ISACA oraz Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie.
W Kongresie udział wzięli przedstawiciele instytucji finansowych i gospodarczych, środowisk naukowych oraz instytucji administracji publicznej. Prelegenci w swoich wystąpieniach omawiali wyzwania i różne aspekty audytu, kontroli i nadzoru, tak w firmach prywatnych, jak i w organizacjach państwowych i samorządowych.
Głównym tematem poruszanym w wystąpieniach było wykrywanie i zwalczanie przestępstw i nadużyć gospodarczych. Zwracano uwagę na kwestię publicznego zaufania wobec braku odpowiedzialności za nadużycia i oszustwa gospodarcze. Podkreślano, jak ważnym wydaje się odpowiedzialność finansowa naszego państwa wobec państw Unii Europejskiej.
Obrady rozpoczęto odczytaniem listu do uczestników Kongresu od Josepha Wellsa:
Dzień dobry,
Jest mi przykro, że nie mogę być z Państwem w Krakowie na tej ważnej konferencji. Mogę jednak zapewnić, że z odległości ponad dziewięciu tysięcy kilometrów wspieram całym sercem walkę z oszustwem. Jako założyciel i prezes największej na świecie organizacji zrzeszającej osoby zwalczające oszustwa: Association of Certified Fraud Examiners, jestem wspierany przez prawie 30 tysięcy członków, w tym przez dyplomowanych specjalistów ds. wykrywania przestępstw i nadużyć gospodarczych z sześciu kontynentów, którzy prowadzili ponad milion spraw cywilnych i kryminalnych.
W zeszłym roku miałem przyjemność gościć po raz pierwszy w Polsce. Pragnę zapewnić, że nie była to moja ostatnia wizyta w tym kraju. Byłem zaskoczony niezwykłym pięknem krajobrazów i gościnnością Polaków. Przyszedłem na świat podczas drugiej wojny światowej, tak więc znany jest mi ogrom zniszczeń, jakich doświadczył ten kraj. Jednak dopiero teraz dowiedziałem się, jak ogromny wysiłek włożono w odbudowę waszych pięknych miast. Jest do widomy dowód niezłomnej woli i wytrwałości Polaków.
Jak zapewne Państwu wiadomo, istnieje duże zapotrzebowanie na specjalistów w zakresie wykrywania przestępstw gospodarczych. W 1990 roku było prawie tysiąc dyplomowanych specjalistów ds. wykrywania przestępstw i nadużyć gospodarczych. Obecnie jest ich ponad piętnaście tysięcy. Oznacza to, że ponad połowa naszych członków przestrzega rygorystycznych zaleceń CFE i rozwija swoje kariery zawodowe w tej dziedzinie. Ich wiedza daleko wykracza poza możliwość stwierdzenia faktu popełnienia oszustwa. Wiele lat temu powiedziałem, że „dobry specjalista ds. wykrywania przestępstw i nadużyć gospodarczych jest po części funkcjonariuszem policji, po części prawnikiem, a po trosze księgowym i kryminalistykiem”. Szkolenia prowadzone przez nas w ramach procesu certyfikacji umożliwiają prawnikom zrozumienie zasad operacji finansowych, a księgowym dają podstawy kryminalistyki i etyki. Wojnę z oszustwem może wygrać tylko ten, kto dysponuje możliwie najszerszą wiedzą, a więc tym, co zapewnia nasze Stowarzyszenie.
Szkoląc specjalistów ds. zapobiegania, wykrywania i zwalczania przestępstw i nadużyć gospodarczych wychodzimy na przeciw zapotrzebowaniu zgłaszanemu na całym świecie przez firmy i urzędy państwowe. Nasi specjaliści działają na pierwszej linii frontu, uświadamiając zagrożenie i prowadząc codziennie walkę z przestępstwami i nadużyciami. Niech mi wolno będzie wrazić nadzieję, że program CFE uzyska akceptację na całym świecie jako symbol profesjonalnej doskonałości.
Jednym z działań zmierzających w tym kierunku było utworzenie w ubiegłym roku staraniem mego przyjaciela i współpracownika Eddie Saundersa ACFE-Polska. Polski oddział jest wprawdzie bardzo młody, ale już teraz można z nim wiązać wielkie nadzieje. Ci z Państwa, którzy zdecydują się na wstąpienie do Stowarzyszenia uzyskają możliwość wymiany informacji z innymi specjalistami, którzy próbują znaleźć wspólne rozwiązania dla wielu jednostkowych problemów. Osoby o odpowiednim profilu wykształcenia i posiadające wymagane doświadczenie mogą nawet ubiegać się o certyfikat CFE. Formularz wniosku i inne informacje chętnie przekaże Eddie.
Niezależnie od rozwijania naszego programu certyfikacji organizujemy na całym świecie seminaria i konferencje, w takich miastach jak Calgary, Londyn, Toronto, Vancouver, Auckland, Hong Kong i Melbourne. Dzięki temu wszyscy, którym potrzebne jest szkolenie w zakresie zwalczania oszustw, mają do niego zapewniony dostęp. Mamy nadzieję, że w przyszłości nasze krajowe konferencje szkoleniowe zostaną zorganizowane na kontynencie europejskim, być może również w Polsce. W ramach wsparcia dla przyszłych liderów biznesu i organizacji państwowych przekazujemy bezpłatnie materiały edukacyjne instytucjom szkolnictwa wyższego. W 2004 r. wartość przekazanych pomocy edukacyjnych przekroczyła 800 tysięcy USD. W zeszłym roku zasięg programu wsparcia dla szkół wyższych rozstał rozszerzony na cały świat. Pozostaje tylko kwestią czasu to, kiedy z jego dobrodziejstw będą mogli skorzystać również Wasi współpracownicy i polskie uniwersytety.
Mimo osiągniętych poważnych sukcesów w zwalczaniu przestępstw i nadużyć gospodarczych, nasza walka się nie zakończyła. Nagłówki gazet na całym świecie wciąż informują o skandalach gospodarczych. Po ujawnieniu nadużyć gospodarczych upadają wielkie korporacje, szanowani liderzy biznesu stają się kryminalistami, a publiczne zaufanie doznaje poważnego uszczerbku. Jednak dzięki naszym wspólnym wysiłkom zmierzającym do zapobiegania nadużyciom gospodarczym przywracane jest nieustannie poczucie dumy z wykonywanego zawodu.
W ramach działań mających na celu ukrócenie przestępstw gospodarczych Stowarzyszenie ACFE powołało w ubiegłym roku Europejską Radę ds. Przestępstw i Nadużyć Gospodarczych (European Council on Occupational Fraud – w skrócie ECOF). Z moich spostrzeżeń, dociekań i badań wynika, że Ameryka nie posiada monopolu na przestępstwa gospodarcze. Dowodem jest Parmalat, czyli włoska wersja Enronu. Ale Parmalat, tak jak Enron czy WorldCom, to tylko wierzchołek góry lodowej. Pomimo wysiłków Unii Europa pozostaje mozaiką państw o swoistych problemach, wyzwaniach i priorytetach. Jak dotąd nie przeprowadzono skoordynowanych badań przestępstw gospodarczych w poszczególnych krajach w celu wypracowania spójnych rozwiązań.
Dlatego też w ubiegłym roku powołałem do istnienia ECOF i zaprosiłem do włączenia się w prace tej organizacji państwa europejskie. Po zakończeniu procesu jej formowania w każdym kraju powstanie honorowy komitet w składzie ekspertów z sektora publicznego i prywatnego, którzy prowadzić będą badania i omawiać tę problematykę. Następnie każda komisja krajowa wybierze jednego przedstawiciela, który wejdzie w skład Rady Europejskiej, formułującej zalecenia strategiczne odnośnie ograniczenia skali problemu. ECOF nie jest organem kontrolowanym przez ACFE – służymy tylko pomocą i posiadamy naszego przedstawiciela w zarządzie.
Rada Europejska przewiduje, że proces włączenia dwudziestu pięciu państw członkowskich potrwa wiele lat, ale podjęte już zostały starania w tym zakresie. W październiku 2003 r. odwiedziłem Polskę i sześć innych krajów: Danię, Czechy, Bułgarię, Niemcy, Holandię i Szwajcarię. W tym roku odwiedzę Węgry, Belgię i wiele innych krajów. Pomysł powołania ECOF wszędzie spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem, co będzie miało decydujące znaczenie dla połączenia naszych działań. Nie ma wprost słów, aby wrazić uznanie dla wysiłków Eddie Saundersa nad powołaniem Rady Polskiej, która znajduje się teraz w fazie organizowania swego sposobu działania.
Szanowni Uczestnicy Kongresu, Wasze zaangażowanie i poświęcenie w walce z przestępczością gospodarczą stanowi wzorzec do naśladowania dla innych państw. Omawiając stojące przed nami wyzwania i różne aspekty audytu, kontroli i nadzoru, w firmach prywatnych i jednostkach państwowych i samorządowych, wspieracie współpracę. Droga przed nami może być wyboista, ale jako pionierzy w swoim zawodzie wytyczacie szlak do wielkości.
Proszę przyjąć życzenia dalszych sukcesów.
Na pytanie: Kto panuje nad kontrolą (Who is in control?) odpowiedzi szukał Dyrektor Regionalny i Członek Zarządu IIA-UK & Ireland Brian Thomas.
Zapewnienie i doskonalenie jakości działań kontrolnych przedstawił Prof. Jan Myszewski z WSPiZ im. Leona Koźmińskiego.
Wicedyrektor w Zespole Usług Dochodzeniowych w Sprawach Gospodarczych PriceWaterhouseCoopers Dariusz Cypcer przedstawił: Przegląd dochodzeniowy – co chcemy osiągnąć?
Na zdj. B. Thomas
O zapobieganiu, wykrywaniu oszustw i nadużyć finansowych i gospodarczych mówił Prezes ACFE Polska, Członek Rady Nadzorczej PIKW Edmund Saunders.
O profilach oszustwa – oszustach, ich pracy i wynikach opowiedział Prezes ACFE – Szwajcaria Dr Haluk Gürsel, tegoroczny laureat Honorowego Dyplomu PIKW.
Na zdj. H. Gürsel i E. Saunders
Nadużycia i oszustwa z wykorzystaniem systemów informatycznych naświetlał Prezes Zarządu ISACA Jerzy Korytowski.
O roli narzędzi monitorowania infrastruktury teleinformatycznej w procesie wykrywania i przeciwdziałania nadużyciom mówili Aleksander Poniewierski – Członek ISACA oraz Stanisław Strelnik z Ernst & Young.
Prawne podstawy bezpieczeństwa informatycznego przedstawiła Grażyna Pałyska – Biegły Rewident, Członek Zarządu ISACA.
Na zdj. G. Pałyska
Prelekcję o zarządzaniu ryzykiem w przedsiębiorstwie wygłosił Kierownik Działu Audytu PKN ORLEN dr Piotr Russel.
Politykę bezpieczeństwa w dostępie do dokumentów firmy omówił Członek Zarządu ISACA Robert Pająk, a Wiceprezes Zarządu ISACA Mirosław Forystek – zastosowanie narzędzi informatycznych w wykrywaniu nadużyć i oszustw.
Na zdj. M. Forystek
Wykład o przesłankach funkcjonowania systemu kontroli i nadzoru w sektorze finansów publicznych wygłosił dr Wojciech Misiąg – Profesor Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Kierownik Zakładu Finansów Publicznych – Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
Na zdj. Prof. W. Misiąg
O kontroli finansowej i audycie wewnętrznym w administracji publicznej mówił Główny Inspektor Audytu Wewnętrznego Departamentu Koordynacji Kontroli Finansowej i Audytu Wewnętrznego Ministerstwa Finansów Augustyn Kubik.
Wskazówek metodycznych do prowadzenia kontroli obszarów zagrożonych korupcją udzielał Dyrektor Delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Łodzi Janusz Maj.
Na zdj. J. Maj
Na zdj. J. Kowalski
Źródła korupcji w administracji publicznej. Niezbędne warunki przeciwdziałania i zwalczania zjawisk korupcji w administracji publicznej przedstawił Prezes Zarządu Krajowego STOP KORUPCJI Janusz Kowalski.
Przyczyny niewydolności nadzoru w administracji publicznej można było prześledzić z Julią Piterą – Prezesem Transparency International – Polska.
Oszustwa powiązane z upadłością: najważniejsze z bieżących ustaw UE na temat: „Europejskiej Regulacji Upadłościowej” zreferował M.M. Faber z HERMANN Rechtsanwälte Wirtschaftsprüfer Steuerberater c/o Philipp Holzmann AG i.I.
Na zdj. M.M. Faber
Implikacje znowelizowanej 8. Dyrektywy Unii Europejskiej dla wykonania zawodu biegłego rewidenta omówił tegoroczny laureat Dyplomu PIKW - Prezes KIBR Dr Piotr Rojek.
Na zdj. P. Rojek i E. Saunders
Audyt procedur przetargowych – wymogi dotyczące przetargów w krajach UE przedstawiła Prezes Zarządu Centrum Zamówień Publicznych Sp. z o.o. Hanna Niedziela.
O oszustwach i nadużyciach w zamówieniach publicznych mówił Wiceprezes Urzędu Zamówień Publicznych Włodzimierz Dzierżanowski.
Na zdj.: H. Niedziela
Na zdj.:W. Dzierżanowski
O zwalczaniu oszustw skierowanych przeciw interesom finansowym UE mówił w swoim wystąpieniu Dyrektor Zespołu Audytu Wewnętrznego PARP Konrad Knedler, a Naczelnik Wydziału Audytu SAPARD i Funduszy Strukturalnych w ARiMR Rafał Krzemień przedstawił rolę audytu w wykorzystaniu funduszy unijnych.
Tradycyjnie na Kongresie wręczono Dyplomy Honorowe PIKW. W tym roku Rada Nadzorcza i Zarząd PIKW przyznały Dyplomy: Wiceprezes PIKW Katarzynie Kłak, Prezesowi ACFE – Szwajcaria dr Halukowi Gürselowi, Mariuszowi Piętce, Prezesowi KIBR dr Piotrowi Rojkowi, Lucjanowi Ostruszce.
Organizatorzy Kongresu serdecznie dziękują Honorowym Patronom, Prelegentom, Wszystkim Instytucjom, których przedstawiciele tak licznie uczestniczyli w Kongresie, Słuchaczom, Sponsorom: PKN ORLEN - sponsorowi głównemu, Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie, Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego, Krakowskiej Palarni Kawy POLCAF Sp. z o.o. Destylarni Polmos w Krakowie S.A. patronom medialnym: TP S.A. Oddział w Krakowie, Radiu Kraków Małopolska, Polskiemu Radiu Program 1, Gazecie Prawnej, Pismu Controlling i Rachunkowość Zarządcza, Dziennikowi Polskiemu.
Zapraszamy za rok do Krakowa na IV Międzynarodowy Kongres Kontroli i Audytu Wewnętrznego.